سرانه تولید زباله در روز به ازای هر نفر ارومیه متوسط 650 – 750 گرم با توجه به فصول مختلف سال می باشد.

از آنجایی که توسعه شهرها، افزایش جمعیت و تغییرات شیوه های زندگی از جمله الگوهای مصرف مشکلات و معضلات متعدد و متنوعی ایجاد نموده که چاره اندیشی و تلاش برای مقابله با آنها اجتناب ناپذیر است. بنابراین سهم کلان شهرها از تبعات زندگی شهری بیش از روستاها و شهرهای کوچک می باشد.

بطور کلی با اجرای طرح تفکیک زباله از مبدأ بخش زیادی از هزینه های جمع آوری و ساماندهی زباله حذف می شود. تفکیک زباله از مبدأ باید به یک فرهنگ میان شهروندان تبدیل شود چون دفن و بازیافت زباله از معضلات جهان امروز است.

از آنجایی که امروزه دیگر اجرای طرح تفکیک زباله از مبدأ یک ضرورت اجتناب ناپذیر است لذا جمع آوری زباله ها بصورت جداگانه نقش موثری در کاهش اثرات سوء زیست محیطی و همچنین پاسخگویی به بخشی از هزینه های سنگین دفع زباله دارد. لذا اهداف کلی طرح تفکیک زباله های تر و خشک به شرح ذیل می توان بیان کرد عبارتند از:

1-     بهبود روش ذخیره سازی، جمع آوری و بازیافت پسماندها

2-     خالص سازی پسماندهای تر برای تولید کمپوست مرغوب

3-     خالص سازی پسماندهای خشک (مواد مصنوعی) برای بازیافت و بازگشت بهینه این گونه مواد به چرخه تولید

4-     جلوگیری از هدررفتن سرمایه های ملی و کمک به اقتصاد کلان کشور

5-     به حداقل رساندن دفن پسماند و حذف آن در آینده

6-      ارتقاء سطح کیفیت خدمات شهری

7-     حفظ محیط زیست و جلوگیری از تولید و انتشار آلودگی ها

8-     ارتقاء سطح فرهنگ عمومی در برخورد با پسماندها

با توجه به آمارگیری و آنالیز فیزیکی زباله های شهری ارومیه در هر یک از فصول سال و پس از بررسی های کارشناسی بر روی میزان و نوع تولید زباله شهری ارومیه، در دو بخش مستقل اقدام به مدیریت پسماندهای شهری بصورت مدیریت زباله تر و زباله خشک شهری توسط سازمان صورت می گیرد.

1-   جهت مدیریت پسماندهای شهری بویژه تر و فسادپذیر زباله شهری: که در حدود متوسط 70 درصد را به خود اختصاص داده است.با اجرای تبدیل سیستم سنتی و نیمه مکانیزه به سیستم نوین مکانیزه (با نصب مخازن 700 لیتری و ماشین آلات اتوماتیک جمع آوری کننده پسماند) بصورت روزانه مناطق یک و دو و سه را در نوبت روزانه و منطقه 4 شهری را بدلیل بافت فرسوده و متراکم و دارای ترافیک سنگین در روز و موارد دیگر در نوبت شیفت شبانه جمع آوری می شود.

2-     جهت مدیریت پسماندهای شهری بویژه خشک و قابل بازیافت:

2-1- در زمینه اطلاع و فرهنگ سازی و اجرای طرح تفکیک از مبدأ در منطقه یک شهرداری ارومیه این سازمان از اواخر سال 89 مستقیماً این طرح را به صورت پایلوت شروع کرد و الان با مشارکت بیشتر و فعال شهروندان عزیز در حال اجرامی باشد و از اوایل سال 92 نیز سازمان با توجه به قرارداد و جذب شرکت بخش خصوصی مناطق 3و4 را طی مفاد قرادادی مدیریت پسماند شهرداری ارومیه واگذار کرده و پس از آموزش و فرهنگ سازی در حال اجرا می باشد و همچنین بدلیل اینکه درصدی از پسماندهای خشک بدون تفکیک از زباله های تر و فسادپذیر به کارخانه کمپوست انتقال داده می شود لذا در فاز اول کارخانه، خط پردازش بطور کامل تفکیک شده و پسماندهای خشک قابل بازیافتی و تر فسادپذیر هرکدام طی پروسه ای جداگانه بازیافت می گردد. این مرحله همان مرحله تفکیک در مقصد پسماندهای شهری می باشد.

2-2- طرح تفکیک از مبدأ به روش مستقیم با مراجعه ماشین آلات جمع آوری پسماندهای خشک به درب منازل شهروندان طبق برنامه ریزی زمانبندی محدود و تحویل کیسه رایگان و کارت های قرعه کشی برای اهداء جوایز جهت مشارکت و تشویق بیشتر شهروندان.

2-3- نصب غرفه های بازیافتی در سطح شهر جهت تحویل پسماندهای خشک جمع آوری شده توسط شهروندان که بنابه دلیلی از روش اول (مراجعه ماشین آلات جمع آوری به درب منازل) استفاده کنند. در این غرفه ها ضمن تحویل پسماندهای خشک توسط شهروندان عزیز مستقیماً هدایایی مناسب به سپاس مشارکت شهروندان تحویل داده میشود.

بطور خلاصه میتوان گفت از جمع فعالیت های فرهنگ سازی و اطلاع رسانی که در زمینه طرح تفکیک از مبدأ و مقصد نام برد.

1-   اطلاع رسانی و فرهنگ سازی طرح تفکیک از مبدأ با نصب بنرها در محدوده فعالیت های طرح، در مناطق 1 و 3و4 شهری.

2-     اطلاع رسانی و فرهنگ سازی طرح تفکیک از مبدأ در روزنامه های کثیرالانتشار محلی

3-   اطلاع رسانی و فرهنگ سازی طرح تفکیک از مبدأ در قالب خبرهای صدا وسیما بصورت رادیویی و تصویری در چند نوبت

4-   اطلاع رسانی و فرهنگ سازی طرح تفکیک از مبدأ با استخدام کارشناسان آقا و خانم در امر آموزش مستقیم چهره به چهره طرح تفکیک از مبدأ با پخش بروشور ویژه طرح و تحویل کیسه های تجزیه پذیر بصورت رایگان به شهروندان عزیز.

5-   نصب ایستگاههای بازیافتی در خروجی های شهر ارومیه در روز طبیعت هر ساله و تحویل کیسه های بازیافتی جهت جلوگیری از ریختن پسماندها به دل طبیعت شهر ارومیه.

بطور کلی جهت مدیریت پسماندهای شهری ارومیه ماشین آلات نیمه مکانیزه و مکانیزه پرسی هر روز در دو نوبت شیفت صبح و شب پسماندهای شهری بویژه تر و فساد پذیر و درصدی مواد خشک را که تفکیک نشده اند اقدام به جمع آوری می نمایند. ودر بخش اجرای طرح تفکیک از مبدأ و بازیافت پسماندهای خشک توسط شهروندان ماشین آلات مخصوص پسماندهای خشک در سطح مناطق 1 و 3و 4 و برنامه ریزی زمانبندی و مراجعه به درب منازل اقدام به جمع آوری می کند.

با توجه به شناسایی مراکز اداری در سطح شهر و هماهنگی های صورت گرفته با بخش خصوصی طرح تفکیک از مبدأ تحت نظارت این سازمان جهت پخش و تحویل کارتن پلاستیک های مخصوص کاغذهای باطله در دست اقدام میباشد.

جهت پوشش مراکز فوق الذکر و شناسایی و آنالیز زباله های تولیدی آنها بعد از آموزش چهره به چهره این مراکز کارت اشتراکی توسط بخش خصوصی مجری طرح تفکیک از مبدأ جهت تبادل پسماندهای خشک جمع آوری آنها و بسته های تشویقی و مشارکتی تحویل داده شده است.